Het was een frisse dag, hoewel het al juli was, en er was regen voorspeld. Dus voorzien van een regenjas en een paraplu trokken 20 deelnemers naar Middelbeers om deze tuin te bezoeken. We werden gastvrij ontvangen door Petra en haar man George. Het was droog, dus we konden gezellig buiten genieten van een kopje koffie of thee en een heerlijk stuk gebak. Petra vertelde dat ze nog getwijfeld had over ons bezoek, omdat de tuin danig te lijden heeft van de slakken, het vocht en de kou. De anders zo volle borders, vol zomerbloeiers, waren niet zo mooi als ze zou willen. Heel herkenbaar voor ons allemaal!
Maar er was genoeg te zien en in onze ogen zag het er mooi uit. In twee groepen werden we rondgeleid door de tuin. Dat ze een passie voor tuinieren heeft was goed te merken. Er was een groot aanbod van (bijzondere) planten en daarnaast wist ze ook een heleboel interessants te vertellen. Van het meeste dat er groeit en bloeit worden de zaden opgevangen. Die worden gedroogd, verzameld en in bakjes opgeborgen. De zaden worden gebruikt om nieuwe planten voor het komende jaar op te kweken maar ook in zakjes gestopt voor de verkoop. Een heleboel werk dus, zowel het onderhouden van de uitgebreide tuin als het hele gebeuren met de zaden.
De tweede groep was zo goed als klaar met de rondleiding toen het begon te regenen, dus dat was goed gepland. Binnen hebben we het bezoek afgesloten met een drankje en er was gelegenheid om de mappen met afbeeldingen van planten door te kijken, hiervan konden zakjes zaad worden besteld. Onder andere prachtige zinnia’s, bijzondere zonnebloemen, korenbloemen en klaprozen. Er werd druk besteld! Tijdens de afsluiting vertelde Petra dat ze samen met haar moeder lid gaat worden van onze verenging. Ontzettend leuk! We kregen allemaal nog een zakje zaad van een bloemenmix mee waarmee we onze eigen tuin volgend jaar kunnen opvrolijken. Het was een inspirerende en geslaagde excursie. Heb je dit bezoek gemist, dan is er in de zomermaanden gelegenheid om zelf de tuin te gaan bekijken. Informatie hierover en de webshop voor het bestellen van zaad kun je vinden via www.hobbytuinpuurnatuur.nl.   Thérèse Sparidaens

Voor wie het juli/augustus-nummer van Groei & Bloei heeft gelezen is dit verslagje oud nieuws. Want in dat nummer doet Katja Staring – lid van onze afdeling, maar als auteur ook verbonden aan het landelijke tijdschrift - enthousiast verslag van de dagtocht die onze afdeling op 21 mei maakte. Wie dat verhaal ontgaan is, leze hier hoe het onze afdeling die dag in Rotterdam is vergaan.
Ton van den Boom, voormalig secretaris, heeft geregeld dat we die dag vanuit Stappegoor in Tilburg naar Arboretum Trompenburg gaan. Met een nagenoeg volle bus rijdt chauffeur John ons voorspoedig naar Rotterdam. De weergoden zijn ons die dag goed gezind: een aangename temperatuur, een vriendelijk zonnetje, wat wil een mens nog meer? Nou een mooie tuin dus. Trompenburg stelt niet teleur. Voor velen is het de eerste kennismaking met dit arboretum en men is aangenaam verrast. In stadsdeel Kralingen ligt deze grote, weelderige tuin met onder andere een grote collectie rhododendrons en azalea’s die volop bloeien. De ah’s en oh’s zijn niet van de lucht. Het valt dan ook niet mee om iedereen mee te tronen naar het tuinrestaurant Flora waar koffie met iets lekkers voor ons klaarstaan. Nadat we zo smakelijk van start zijn gegaan, worden we opgedeeld in twee groepen die elk met een eigen gids - beiden al jarenlang vrijwilliger in het arboretum - door het park gaan. Het wordt een boeiende rondleiding, waarin we veel te weten komen over het arboretum; er is zoveel te zien, te vragen en te beleven. Maar de tijd dringt. We keren terug naar het terras van het tuinpaviljoen waar we de lunch gebruiken om vervolgens opnieuw in de bus te stappen en naar hartje centrum te rijden. Daar gaan we het dak op. Letterlijk. Gids Rob van Katwijk ontvangt ons voor de ingang van een voormalig verzekeringsgebouw waar onder andere een architectenbureau en het Rotterdams Milieucentrum kantoor houden. Zij zijn in 2012 de initiatiefnemers van het plan DakAkker: met aanplant op daken een duurzame groene bijdrage leveren aan de stad. Het grote dak wordt beheerd daar een heuse dakboer die met hulp van vele vrijwilligers er een mooie en productieve tuin heeft aangelegd. Een gedeelte is ingeplant met kruiden en wilde bloemen. Daar staan ook enkele bijenkasten. Een klein maar gezellig restaurant – waar uiteraard de eigen producten worden verwerkt – biedt doorgang aan een groter stuk van het dak waar een flinke moestuin, compleet met fruitbomen is gerealiseerd. Er lopen zelfs kippen rond. Niet alleen voor de leuk: zelfs op grote hoogte geven plaagdieren als slakken en duiven acte de présence. De kippen snoepen de slakken weg, een slechtvalk die op het buurkantoor nestelt, ontfermt zich over de duiven.
Moe van alle indrukken zoeken mensen een stoel op het terrasje bij het restaurant, maar niet voor lang. Ton maant ons langzaam aan weer naar beneden te gaan. Als we er niet te lang over willen doen om weer naar Tilburg te komen wordt het echt vertrektijd.
We zitten nog niet op de snelweg, of het weer slaat om. Geen regenbuitje, maar een ware zondvloed overspoelt ons. Het kan ons niet meer deren: het bezoek aan Arboretum Trompenburg en de DakAkker is een groot succes. Dank aan Ton voor de organisatie van deze meer dan geslaagde dag. En dank aan John die ons veilig en droog weer naar Tilburg wist te rijden.  
Marion Corvers

Slechts met één personeelslid in dienst weten Yvonne en John Zeelenberg hun kwekerij te bestieren van ’s morgens vroeg tot ‘s avonds laat. Dat ‘ene personeelslid’ is de veegmachine om de paden in de kassen schoon te houden, aldus Yvonne.
Met 35 geïnteresseerde leden bezoeken we op een druiligere ochtend de kwekerij van John en Yvonne die sinds 2015 naar Brabant zijn verhuisd. Voorheen hadden zij hun bedrijf in Rijswijk waar zij zich al sinds 1988 hebben gespecialiseerd in het kweken van fuchsia’s. Ze konden op die plek niet langer blijven vanwege woningbouw. Inmiddels horen zij tot de top van grootste fuchsia aanbieders. Naast fuchsia’s worden er ook wel meer dan 100 soorten geraniums en salvia’s gekweekt en verder vele andere perkplanten in kleinere aantallen.
Na binnenkomst in de centrale kas kijkt iedereen zijn ogen al uit naar de variatie aan kamerplanten die hier verspreid staan. In de koffiehoek worden we namens de vereniging getrakteerd op koffie met gebak, waarna Yvonne heel gepassioneerd haar verhaal afsteekt en vertelt over hoe de kwekerij door de jaren heen is gegroeid. Zo’n 25% is eigen teelt. De verkoop gaat voor 50% naar Boskoop en 50% naar particulieren.
Na de koffie worden we door de kassen geleid en weet Yvonne iedereen te boeien met allerlei adviezen hoe de planten getopt moeten worden en voorzien moeten worden van meststoffen zoals Peters Professionele Meststof in de verhouding 20-20-20. Let op! Na de zon eerst gewoon water geven daarna pas Petersmest, weet ze te vertellen. Remstoffen worden hier niet gebruikt. Vaak vallen dan al na 10 dagen de bellen eraf, omdat de planten moeten afkicken.
Voor het toppen adviseert Yvonne om een scherp mes te gebruiken omdat met een tangetje de sapstroom te veel wordt beschadigd. In oktober organiseert ze elk jaar een snoeidag.
Op donderdag komen 5 á 6 mensen met een geestelijke beperking, de zogenaamde ‘Toppers’, onder begeleiding, een aantal klussen doen in de kassen met natuurlijk op tijd een kopje koffie en lunchpauze. Al met al een zeer waardevolle dagbesteding. Terwijl Yvonne nog bestookt wordt met allerlei vragen zijn inmiddels een aantal mensen planten aan het uitzoeken om thuis de boel op te fleuren. Zo sluiten we deze leerzame ochtend af met dankzegging richting de eigenaren. Vele leden zullen de weg naar de kwekerij vast nog vaker gaan maken.   Cees van Abeelen

Het was een interessante avond waarin veel werd gelachen om de humor waarmee Wessel zijn verhaal over de moestuin vertelde. Er kwamen in totaal 33 belangstellenden naar de Schalm en het was ontzettend leuk om ook een aantal nieuwe gezichten te zien. Onder die nieuwe gezichten waren leden van de vereniging die nog nooit aan een activiteit hadden deelgenomen maar ook mensen ‘van buiten’ met een moestuin of volkstuin. Uit de reacties was op te maken dat het onderwerp zeer werd gewaardeerd: een keer wat anders dan informatie over tuininrichting, bloemen en planten.
Nu doet de term moestuin geen eer aan de inrichting van de moderne moestuin of volkstuin. Naast groenten worden er tegenwoordig ook bloemen (de pluktuin) en fruit geteeld en is het meer een mix.
Wessel had zijn verhaal ook hierop aangepast en alle drie de elementen kwamen uitgebreid aan bod. We werden overladen met tips en handige weetjes over onkruid, zaaien, bemesten, wisselteelt, groenten soorten, warmtebehandeling, de do’s en don’ts wat betreft sproeien, nuttige en niet-nuttige insecten, het snoeien van fruitstruiken en welke bloemen geschikt zijn voor de pluktuin.
Dat hij veel ervaring had was duidelijk, maar wat wil je met een volkstuin van 400 m2! Het voert te ver om alle tips hier neer te zetten maar enkele interessante weetjes zijn:

• Als je aan een moestuin wilt beginnen, begin dan klein. Het is altijd meer werk dan je van tevoren in kunt schatten;
• Je hoeft geen dure zaai/stekgrond te kopen. Een mengsel van 50% potgrond en 50% scherp zand werkt prima als zaaigrond;
• Wanneer je buiten zaait bevochtig je de grond een dag van tevoren;
• De arme zandgronden hier hebben elk jaar compost of mest nodig, dit houdt de grond luchtig en vochtig;
• Wisselteelt pas je toe om ziektes die bij de verschillende gewassen voorkomen te bestrijden;
• Om het doorschieten van uien te voorkomen leg je de pootuitjes een paar weken op een warme plek in huis voordat je ze uit plant;
• Maak tussen de gewassen voren waarin je water giet met de gieter en sproei zo min mogelijk op de planten zelf (zeker bij aardbeien).
• Knoflook helpt om de slakken bij de aardbeien weg te houden.

Al met al was het een geslaagde avond waarin veel vragen werden gesteld aan de ‘expert’ , in de zaal ook onderling tips werden uitgewisseld en we met veel informatie weer naar huis gingen. Thérèse Sparidaens

Voor het bestuur van een vereniging is een jaarvergadering een belangrijke bijeenkomst. Het is het moment waarop we wat uitgebreider stil staan bij het reilen en zeilen van de club en de leden kunnen de plannen bijstellen.
Als proef organiseerden we de bijeenkomst dit keer op een zaterdagmiddag in plaats van op een avond. Die proef is meer dan geslaagd, we konden dit keer spreken van een goede opkomst, ruim 40 leden namen de moeite om te komen. De wandeling en de borrel na afloop speelden daarbij waarschijnlijk zeker een belangrijke rol. We hebben tijdens het formele deel van de vergadering geconstateerd dat we zowel financieel als qua activiteiten een gezonde vereniging zijn. Het bestuur kreeg enkele ideeën mee om de financiële meevallers van 2023 te besteden. Namens de programmacommissie presenteerden Arianne Verhoeven en Thérèse Sparidaens met behulp van een mooi uitgevoerde videopresentatie het jaarprogramma 2024. Ook was er een bestuurswisseling, namen we afscheid van onze secretaris Ton van den Boom en benoemden Marion Corvers als zijn opvolger. Hierna vertrokken we naar het Leydal voor een rondleiding met de Tilburgse stadsecoloog Rob van Dijk (woonachtig in Goirle) als gids. Rob kon ons veel vertellen over het gebied en de natuur die daar volop in ontwikkeling is. De borrel na afloop ter gelegenheid van het afscheid van Ton werd een geanimeerde bijeenkomst. De mogelijkheid om gelijkgestemden in een informele sfeer te ontmoeten bleek een succes. Met tuin- en natuurliefhebbers onder elkaar blijkt er altijd veel gesprekstof te zijn. Als de financiën het toelaten hanteren we dus volgend jaar zeker weer een vergelijkbare opzet van de jaarvergadering.   Kitty Kolen-Megens, voorzitter

Op deze frisse, maar droge zaterdag was er weer volop belangstelling voor de workshops ‘Fruithout snoeien’ van gepassioneerd bomenkenner Wim van de Sande. Zowel de ochtend- als de middaggroep was volgeboekt! Zoals je hierboven op de foto’s kunt zien, werden de bomen eerst heel goed bestudeerd, om tot een plan van aanpak te komen. Het snoeien van fruitbomen is eigenlijk helemaal niet nodig voor de boom. Een wild appelboompje draagt immers ook veel vrucht, maar wel héle kleintjes. De fruitbomen waar we het hier over hebben zijn geënte exemplaren en worden gesnoeid omdat we voldoende mooi fruit willen oogsten.
Werkwijze:
Wat wil je bereiken met snoei? Welke vorm wil je uiteindelijk bereiken? Bepaal eerst wát gesnoeid mag worden en denk van groot naar klein. Bij de jonge boompjes legde Wim uit welke takken als gesteltakken gaan fungeren. Dat gaat de latere vorm van de boom bepalen. Voldoende licht en lucht in de kruin is van belang voor een goede opbrengst. Uit de oude fruitbomen werden een paar dikke takken weggezaagd.

Interessante weetjes snoeicursus

• Vijgen verdragen heel goed snoei. Je kunt ze bijvoorbeeld leiden, knotten en als meerstammige struik laten groeien. Er zijn verschillende soorten (groot en klein), dus let daar op bij aanschaf.
• Ribes (zoals rode en kruisbes) verdraagt goed snoei. Is de struik tot een wilde warboel uitgegroeid, dan is dat met verjongingsnoei op te lossen. Wim legde ons uit hoe je fasegewijs drie gesteltakken verticaal kunt leiden aan een paal. Door de bessenstruik als pilaartje op te kweken, neemt de plant minder ruimte in én is het plukken van vooral de stekelige kruisbessen een leuker klusje!
• Cydonia (kweepeer) is een moeilijke boom qua snoei. Wim raadt aan om deze verschillende keren per jaar een beetje te snoeien.
• Groeien er na jaren nog steeds geen vruchten aan je fruitboom? Dan kan het zijn dat het gaat om een uitgroeisel van de wilde onderstam.
• Het binnenste deel van een tak of stam van bomen en heesters is dood; het leven zit in de hout- en bastvaten, dus aan de buitenkant.
• Snoei nooit door de takkraag (afgrendelingszone).
• Omdat je een fruitboom slechts één keer in zijn bomenleven rigoureus mag snoeien, is het belangrijk om bij achterstallig onderhoud de snoei fasegewijs en verspreid over meerdere jaren uit te voeren. Én je plan vast te houden.

Kortom; snoeien met beleid is nog best ingewikkeld en in de praktijk het beste te leren.    Arianne Verhoeve